Kitap

Öğretmenlik Okuyanların Mutlaka Okuması Gereken 15 Kitap

Öğretmen olarak ilk kez sınıfınıza gireceksiniz hayata açılmayı bekleyen öğrencilerinizle karşılaşacaksınız. Ülkemizin geleceği artık sizin ellerinizde. Bu makalemizde öğretmenlik uygulamanızı daha da geliştirme arzusu içinde olan öğretmen adaylarımız için neler yapmanız gerektiği ya da neler yapmamanız gerektiğiyle ilgili eğitime, öğrenmeye ve çocukluğa dair bilimsel verileri bir araya getirerek öğrencilerin öğrenimi üzerinde anlamlı bir etki yaratabilmenizi ve tüm bu konuları daha derinden kavramamızı sağlayacak öğretmenlerin ve öğretmenlik okuyanların mutlaka okuması gereken 15 kitap listemiz.

1- Eğitim Felsefesi

Eğitim felsefesinin temel kavram ve sorunlarıyla birlikte bu alanda düşünce tarihinde ve çağımızda etkili olmuş eğitim anlayışlarını ele alan eser, tam da bu bakımlardan son derece okunmaya değer. Kitapta özellikle savunulan konulardan biri, eğitim sorunlarını inceleyip değerlendirirken insan felsefesinden kaynaklanan bir açıdan yola çıkılmasıdır. Eğitimin insan için önemi, kitabın sonunda yer alan önemli filozofların eğitimle ilgili metinleriyle daha da net olarak vurgulanmakta.

2- Etkili Öğretmenlik Eğitimi

İşte kaynak niteliğinde bir meslek kitabı. Daha çok öğretmen adaylarının dikkatini çekecek kitapta, eğitim sırasında her yaştan öğrencinin en iyi özelliklerini, potansiyellerini ve yeteneklerini ortaya çıkarmaları için son derece yardımcı bir eser karşımızda. Yazar ve eğitmen Dr. Thomas Gordon’un sıra dışı eğitim programına dayanan Etkili Öğretmenlik Eğitimi (EÖE)ile kitapta, öğrenciler problem getirdiğinde ne yapılması gerektiği, dinlenmediğinizde bunun nasıl önüne geçilebileceği, öğrencileri incitmeden çatışmaları nasıl çözülebileceği ve  öğrencilerin yaratıcılık ve öğrenme kapasitelerinin nasıl geliştireceği konuları da aktarılıyor.

 3- 112 Öğretmenliğime Notlar

Yıllarını eğitim hayatına veren yazar Müjdat Ataman kitabında şöyle diyor: “Öğretmenlik; her günü bir diğerinden farklı, tekrarı olmayan muhteşem bir meslek ve uzun bir öykü. Öğretmenliğe yeni başlayanlar için yaşanmışlıklardan, örnek olaylardan yola çıkarak akılda bulunsun diyerek yazıyorum.” Ataman, en değerli mesleklerden öğretmenliği uzun bir yolculuk olarak değerlendiriyor ve bu yolculuğun paylaştıkça güzelleşeceğine inanıyor. Öğretmenliğin “öğretmek ve öğrenmek” olduğunu söyleyen Müjdat Ataman, 112 Öğretmenliğime Notlar adlı kitabında deneyimlerinden gelen önerilerini paylaşarak öğretmenlere adeta rehberlik ediyor.

 4- Otizmi Olan Çocuklara Zihin Okumayı Öğretmek

Günümüzde bir hastalık değil, bir farkındalık olan otizm ile ilgili bilinçlendirme çabalarına gerek sosyal sorumluluk projeleriyle gerekse kamu spotlarıyla dikkat çekiliyor. Eğitimin eşit bir hak olarak kabul edildiği anayasamızdan yola çıkarak otizmli öğrencilere özel eğitim için öğretmen ve öğretmen adaylarına yardımcı olacak bir kaynak karşınızda. Çünkü bir gün sınıfınızda bir otizmli öğrenciniz olabilir ve ona sahip çıkarak nasıl gerçek bir öğretmen olduğunuzu ortaya koymak durumunda kalabilirsiniz. Diğer öğrencileri ve onların ailelerini otizm ile ilgili bilgi vererek aydınlatmak sizi gerçek bir öğretmen yapacaktır. Buradan yola çıkarak otizm ve benzeri güçlükler çeken çocukların başkalarının düşünceleri, inançları, istek ve niyetlerinden anlam çıkarabilmelerine yönelik çok sayıda ve nitelikli çalışmalara yer veren bir kitap karşınızda.  Otizmi olan çocuklara zihin okumayı öğretme, yani “zihin kuramı”, yoksunluğunun çocukların diğer alanlarda gösterdikleri işlevleriyle ilişkisini araştırmakta ve aynı zamanda başkalarının zihinsel durumlarını anlamayla ilişkili becerileri artırmak üzere birçok deneysel çalışma tanımlamaya çalışan bir alan olmuştur. Bu rehber kitap, sınıfında otizmli öğrencisi olan öğretmenlere, özel eğitim öğretmenlerine, eğitim ve klinik psikologlarına, konuşma ve dil terapistlerine ve otizmi olan çocuklara bakım veren kişilere yönelik hazırlanmış kapsamlı bir araştırma içermektedir.

5- Öğretmenliğin Dönüşümü

Ekonomi merkezli yaklaşımın eğitim alanında özellikle merkezi standart sınavlarla kendini gösterdiğini ileri süren kitap, merkezi standart sınavların pedagojik mantığına soru işareti getirmektedir. Kitap ayrıca, ana akımı savunan bilim insanlarının öğretmenlere getirdiği “öğretmenler okumuyorlar, kendilerini geliştirmiyorlar, yaşam boyu öğrenme çağına uygun davranmıyorlar, az çalışıyorlar, çok tatilleri var, ilgisizler vs.” gibi ifadelere de değinerek öğretmenlik mesleğine yönelik saldırıları ve mesleğin dönüşümünü ele almaktadır. Az sayıdaki Türkçe kaynaklardan biri olan kitap, bu boşluğun doldurulmasına yönelik bir katkı olması amacıyla hazırlanmıştır.

 6- Duygusal Zeka

Çevremizdeki birçok insan gibi öğretmenlerin de sıkıntı, stres, endişe ve kaygı yaşadıklarını bilmeyen yoktur. Bu sorunlar daha çok günlük yaşamın ve belirsizliklerin getirdiği sorunlardır. Yaşamda her sorunu çözümleyemeyiz ancak çözümleyemediğimiz bu sorunlarla baş etmeyi öğrenebiliriz. Öğretmenlerinde yoğun iş yaşamlarındaki zor süreçleri göz önüne alarak ayakta kalabilmeleri için duygularına yönelmekte fayda olduğunu düşünüyoruz. Bu kitap, bilinçaltı inançlarını yeniden yapılandırma teknikleriyle kodlayabileceğini, yaşamını bilinç seviyesinde duygusal zekanı geliştirerek yeniden nasıl şekillendirebileceğini armağan olarak veriyor.

7- Aptallaştıran Eğitim

ABD eğitim sistemi içinde yıllarca öğretmenlik yapmış bir eğitimcinin itiraflarından oluşan kitap, bir vicdan hesaplaşmasının adeta dışa vurumu. Kitap, tam da adının çağrıştırdığı şeyi söylüyor: Okul eğitiminin işlevi ve doğası gereği aptallaştırdığını. Yazar John Taylor Gatto’ya göre, eğitim reformu gereksiz çünkü okullar kendilerine biçilen rollere uygun olan işlevi ve tam da kendilerinden bekleneni yerine getiriyor. Kitap boyunca ABD tarihinden birbirinden ilginç örnekler verilmesiyse son derece dikkat çekici. Kitabı okurken ABD ve eğitim sistemi hakkında anlatılanları düşünecek, bir yandan da ülkemizin eğitim pratiğini irdelemekten kendinizi alamayacaksınız.

 8- Kişilik Gelişiminde Cezasız Eğitim

Birçok yetişkin cezasız çocuk eğitimi olamayacağına inanır ve çocuğun neyin doğru, neyin yanlış olduğunu öğrenebilmesi için cezanın iyi bir eğitim yöntemi olduğunu düşünür. Cezanın çocuk psikolojisindeki yeri ve yetişkinliğe etkisini konu alan kitap, Pedagog Adem Güneş’in çocukluktan yetişkinliğe kişilik gelişimini inceleyen yönüyle öğretmenler için son derece faydalı bir çalışma.

9- Cahil Hoca

Jacques Rancièr, Cahil Hoca kitabının hikayesinde hem eğitim üzerine özgün bir düşünce sunuyor, hem de zekâların eşitsizliğini ve bilgi hiyerarşisini bahane eden toplumsal eşitsizlik algısına önemli eleştiriler getiriyor. Cahil Hoca, eğitimciler ve eğitim sistemi üzerine kafa yoranlar için olduğu kadar siyaset felsefesiyle ilgilenenler için de ufuk açıcı bir kitap. Eserin konusu ise şöyle:  1818’de sürgünde bir devrimci olan Jacotot Belçika’da Fransız edebiyatı okutmanı olarak yarı-zamanlı bir iş bulur. Tek kelime Fransızca bilmeyen Flamanlara, kendisi de tek kelime Flamanca bilmediği halde hocalık etmek zorunda kalır. İki dilli bir Fénelon baskısı koşar imdadına; öğrencilerinin kendi kendilerine Fransızca ve Telemak’ı öğrenmelerine kılavuzluk eder. İnsanın bilmediğini de öğretebileceğini gösteren bu tuhaf deneyin sezdirdiği kaçınılmaz sonucu anlamakta hiç gecikmez Jacotot; bilen ile bilmeyenin, öğreten ile öğrenenin, kol emekçisi ile zihin emekçisinin, kısacası zekaların eşitliği.

10- Duygusal Eğitim

Öğretmenlerimize ilgilerini çekecek bir roman önerisiyle listemize son veriyoruz: Dünyaca ünlü yazar Gustave Falubert’in 19. yüzyıl Fransız edebiyatının başyapıtlarından biri sayılan ve 20. yüzyıl romanını şekillendiren eseri karşınızda. Çağdaş romanın öncüsü olma niteliğini taşıyan Duygusal Eğitim, arka planında Flaubert’in en ince ayrıntısına kadar gözlemleyip analitik bir zekâyla kusursuzca aktardığı Temmuz Monarşisi, 1848 Devrimi ve II. Cumhuriyet dönemiyle tarihçilerin de başvuru kitaplarından biri olmayı başarmış bir yapıt olarak kabul ediliyor. Konusu ise son derece ilgi uyandırıcı: Paris’e eğitim almak üzere gelen on sekiz yaşında taşralı bir genç olan Frédéric Moreau’nun, sanatı, siyaseti, dostluğu, iktidar hırsını ve saf aşkı öğrenip deneyimlemesinin; monarşi, cumhuriyet ve imparatorluk arasında gelgitler yaşayan Fransız toplumunda kendine bir yer edinme arayışının, başka bir deyişle kayıp bir gencin hikâyesidir.

11- Dünyayı Değiştiren Beş Denklem

Harvard Üniversitesi’nde fizik ve matematik dersleri veren, Amerikan ABC televizyonunda bilim editörü olarak görev yapan Michael Guillen, Dünyayı Değiştiren Beş Denklem’de, günlük hayatımızı kalıcı bir biçimde değiştiren beş denklemin hem matematiğini hem de öyküsünü anlatıyor.

12- Dünya Okulu

Geleceğin okulları nasıl olacak, eğitim nasıl dönüşecek, öğretmen – öğrenci ilişkisi nasıl yeniden şekillenecek, sınıflarda hangi teknolojik yöntemlerle ders işlenecek? Tüm bu konuların yanı sıra bu kitapta Khan Academy’nin hikayesini de en samimi şekilde kurucusunun kaleminden okuyacaksınız. Khan Academy’nin nasıl teknoloji ve eğitimi bir araya getirerek insan faktörünü ön plana çıkarttığını anlatan “Dünya Okulu”, eğitim reformunun geleceğine ışık tutuyor.

13- Öğretmen

Öğretmen kitabında Frank McCourt’un Amerika’ya geldikten sonra öğretmen olması ile birlikte yaşadığı deneyimler anlatılıyor.

Otuz altı yıllık öğretmenlik mesleğinin yaşamına bir yazar olarak nasıl yön verdiğinin anlatıldığı bu bu kitapta McCourt çocukluğunu geçirdiği İrlanda’nın fakir ortamından çıkıp New York kenti devlet okullarında lise öğretmenliğine yükselişini komik bir üslupla, büyük bir içtenlikle ve muhteşem zamanlamalarla okuyucuya sunuyor. Öğretmenlerin mutlaka okumasını tavsiye ediyoruz.

14- Okul Sıkıntısı

Okul Sıkıntısı, tembel bir öğrenci olan Daniel Pennac’ın kendi deneyimlerinden ve yaşadıklarından yola çıkarak kaleme aldığı otobiyografik bir roman. Günümüz Fransız edebiyatının en başarılı kalemlerinden biri olan Pennac, okulu, bir öğrencinin, hem de kötü bir öğrencinin bakış açısından ele alarak yeniden yorumluyor; başarısızlığın yarattığı hüsran duygusunun, “anlamamanın acısı”nın kırıklarla dolu karnelerin ve üzgün anne babaların kıskacındaki bu evreni son derece sıcak ve mizah dolu bir yaklaşımla aktarıyor.

Eğitim hayatının öğrenci üzerindeki etkisi, öğrencinin yaşadığı güçlükler, öğretmenlerin öğrencilerin tüm olumsuzluklara rağmen karşılaştıkları güçlüklere çözüm önerileri sunma, bu kitapta cevapları bulunabilecek konulardır.

Eğitim ve okullar konusundaki yaklaşımıyla bilindik tabuları yıkan Okul Sıkıntısı, Fransa’da Renaudot Ödülü’nü kazandı.

15- Çocuklar Neden Başarısız Olur

Holt kitabında ‘öğrencilerin sorunlarının giderilmesinin ancak onları anlamakla, onları kendi dünyasında tanımakla mümkün olduğunu’ anlatmaktadır.

John Holt, baştan sona eğitim sorununu kendi deneyimlerinden yola çıkarak herkese tanıdık gelebilecek örneklerle biz öğretmenlere anlatıyor.

İlgili Makaleler

3 Yorum

Nur için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu