Çalma Hastalığı (Kleptomani) Nedir? Kleptomani Para Çalar mı?
Çalma Hastalığı (Kleptomani) Nedir? Kleptomani Para Çalar mı?. Toplumda “çalma hastalığı” ve “hırsızlık hastalığı” olarak da bilinen kleptomani kontrol bozukluğu sınıfında yer alan psikolojik bir rahatsızlıktır. Kanı olarak ruh sağlığının bozulması sonucu oluşur. Bu psikolojik rahatsızlık ilaç tedavisi kullanılarak kontrol altına alınmaktadır.
Çalma Hastalığı (Kleptomani) Nedir?
Çalma hastalığı, kişinin çalma eylemlerini kontrol edememesi durumunda ortaya çıkan bir zihinsel sağlık bozukluğudur. Bu durum, kişinin çalma eylemlerini gerçekleştirmesine karşı direnç gösterememesi ve çalma eylemlerini tekrarlayıcı bir şekilde gerçekleştirmesidir. Bu durum, genellikle kişinin çalma eylemlerini gerçekleştirdiğinde gerginlik hissetmesi ve çalma eylemi sonrasında rahatlama yaşamasıyla karakterizedir. Çalma hastalığı genellikle psikiyatrik bir rahatsızlık olarak kabul edilir ve tedavi gerektirir.
Tedavi edilmediği durumlarda hem hasta hem de yakınları için ciddi sonuçlar doğuran bir hastalıktır. Kleptomani (çalma hastalığı çocukluk dönemlerinde aile baskısına maruz kalmış kişilerde daha çok görülür.
Tipik hırsızlarının aksine, çalma hastaları kişisel kazanç elde etmek, cesaretlerini sınamak, intikam almak, dikkat çekmek veya isyankâr olmak için çalmazlar. Aksine, çalma dürtüleri o kadar kuvvetlidir ki, bu duruma engel olamazlar. Çalma atakları genellikle kendiliğinden, planlamadan ve başka bir kişiden yardım almadan gerçekleşir. Kleptomani hastaları çoğunlukla mağazalar ve süpermarketler gibi halka açık yerlerde hırsızlık yaparlar. Bazıları ise arkadaş ortamlarında ya da bulundukları parti, davet gibi sosyal ortamlarda başkalarının eşyalarını çalabilir.
Çalma Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Çalma Hastalığı (Kleptomani) belirtileri şunlardır;
- İhtiyaç duyulmayan eşyaları çalma konusunda güçlü dürtüler duyma ve bu dürtüleri kontrol etmede yetersizlik,
- Dürtüler oluştuğunda hissedilen gerginlik, endişe veya uyarılma hissi,
- Çalarken zevk, rahatlama veya tatmin olma,
- Hırsızlıktan sonra kendini suçlu hissetme, pişmanlık duyma, kendinden nefret etme, utanma veya tutuklanma korkusu hissetme,
- Dürtülerin geri dönüşü ve kleptomani döngüsünün tekrarı.
Çalma Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Çalma hastalığının nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Birkaç teori, kleptomaninin kökeninde beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan nörotransmitter denen maddelerdeki değişikliklerin olabileceğini ileri sürmektedir. Bu olası nedenleri daha iyi anlamak için, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Kleptomani aşağıda belirtilen durumlara bağlı olarak ortaya çıkabilir:
- Serotonine bağlı sorunlar: Beyinde normal olarak bulunan serotonin denen bir nörotransmitter madde vardır. Serotonin, ruh halini ve duyguları düzenlemeye yardımcı olur. Dürtü kontrol bozukluğuna yatkın olan kişilerde düşük düzeyde serotonin bulunduğu gözlenmektedir.
- Bağımlılık bozuklukları: Çalmak, dopamin denen başka bir nörotransmitter maddenin salınımına neden olabilir. Dopamin ödül ve tatmin gibi duygulara neden olur ve bazı insanlar bu ödüllendirici hissi tekrar tekrar yaşamak isterler.
- Beynin opioid sistemi bozuklukları: Dürtüler beynin opioid sistemi tarafından düzenlenir. Bu sistemdeki bir dengesizlik dürtülere direnmeyi zorlaştırabilir.
Çalma Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Kleptomani tedavi edilmediği takdirde özel hayatta ve iş hayatında ciddi duygusal, yasal ve finansal sorunlara neden olabilir. Her ne kadar korku veya utanç duyguları kleptomania için tedavi aramayı zorlaştırsa da, yardım almak çok önemlidir. Kleptomaninin kendi kendine üstesinden gelmek zordur. Tedavi olmadan, kleptomani devam eden ve uzun vadeli bir durum olarak kalacaktır. Bununla beraber çalışmalar, hastanın çalma dürtüsünde yaşla beraber azalma olabileceğini de göstermektedir.
Kleptomaninin tedavisi tipik olarak psikoterapi ve ilaç tedavisinden birini ya da her ikisini içerir. Bununla birlikte, standart bir kleptomani tedavisi yoktur ve bu konudaki araştırmalar hala devam etmektedir. Kleptomani hastası olan bir kişi için hangi tip tedavinin en iyi işe yaradığını bulmak için birkaç çeşit tedavi denemek zorunda kalınabilir.
İlaçlar: Kleptomani tedavisinde psikiyatrik ilaçların kullanımı hakkında çok az bilimsel araştırma vardır. Kleptomani için FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Bakanlığı, Food and Drug Administration) onaylı bir ilaç yoktur. Bununla beraber, aşağıdaki ilaç veya ilaç grupları kleptomani tedavisinde reçetelenebilir:
- Naltrekson: Çalmakla ilişkili dürtü ve zevkleri azaltabilecek bir opioid antagonisti olan naltrekson aslında bir bağımlılık ilacıdır.
- Antidepresan: Özellikle seçici serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) olanlar tercih edilir.
Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi olarak adlandırılan psikoterapi türü; sağlıksız, olumsuz inanç ve davranışları tanımlamaya ve bunları sağlıklı, pozitif olanlarla değiştirmeye yardımcı olur.
Kleptomani Para Çalar mı?
Evet, kleptomani durumunda kişi çalma eylemlerini genellikle para veya diğer eşyaları çalarak gerçekleştirebilir. Kleptomani, kişinin çalma eylemlerini kontrol edememesi durumunda ortaya çıkan bir zihinsel sağlık bozukluğudur ve bu eylemler genellikle çalınan eşyaların değeriyle ilgili değildir.
👉 Öğrenci Gündemi’ni Instagram’dan Takip Etmek İçin Tıklayınız