Griffon Nedir? Griffon Efsanesi – Griffon Gerçek mi?

Griffon Nedir? Griffon Efsanesi – Griffon Gerçek mi?. Kanatlı aslan olarak da bilinen ve Yunan Mitolojisinde anılan yaratığın ismidir Griffon. Bazı efsanelere göre yaratık olarak geçerken bazı efsaneler de de kuş türü olarak bilinir. Griffin Kuşu, Grifon, Grifin, Kanatlı Aslan ya da Griffon Kuşu olarak da efsanelerde adı geçmektedir.

Griffon Nedir?

Yunan Mitolojisine göre Apollo’ nun hazinesine bekçilik ettiği söylenen yaratıklardır. Griffon, genellikle aslan vücutlu, kartal kanatlı ve büyük kafalı mitolojik yaratık olarak bilinir. Griffin olarak da bilinir. Oldukça heybetli olduğu söylenen bu yaratıklar, birçok farklı şekilde isimlendirilmektedir. Genellikle 4 ayağı da aslan ayağı, yalnız arka ayakları aslan ayağı ya da tüm ayakları kartal ayağıdır. Bazı efsanelerde kuşun türünden söz edilmezken, bazı efsanelerde de kartal olarak betimlenmektedir. Ender olarak da kanatları olmayan, kartal kafası ve aslan bedeninden oluşan bir yaratık olarak söz edilir.

Tüm efsanelerin ortak noktası ise son derece cesur ve gururlu bir hayvan olmasıdır. Pençelerinde bir fili dahi taşıyabilecek kadar büyük mitolojik yaratıklardır. Efsaneler de yer alan diğer özelliği de pençe tırnaklarını kupa olarak kullanabilmesidir. Kimi efsanelere göre ise köprücük kemiklerinden yay yapabilirler. İsveçli bir tarihçi, yazar ve kilise baş papazı olan Olaus Mahnus’a göre bu mitolojik yaratıklar, kuzey dağlarında yaşamış bir kuş cinsidir

Griffon Efsanesi

M.Ö. 3. binden itibaren Mezopotamya Suriye ve Mısır sanatlarında rastlanan karışık yaratıklar tanrıların insan şeklinde görülmesiyle ortaya çıkarlar. Tanrısallıklarını vurgulamak için doğaüstü bir şekilde gösterilirler. Yeryüzü ve gökyüzünün en güçlü hayvanlarının birleşimiyle oluşurlar ve dayanılmaz bir güce sahiptirler. Grifon da bu yaratıklardan biridir. Aiskhylos’un ‘Prometheus’unda ve Heredot Tarihi’nde sözü geçen bu efsanevi varlığa Yunanca’ da gryps denir.

Hyberboreliler ülkesinde İskitlerin elinde bulunan kutsal altınlara bekçilik eden grifonlar tek gözlü Arimaspes tarafından saldırıya uğrar. Aiskhylos‘havlamaz uzun gagalı kanatlı köpek’ olarak tanımladığı grifonların Apollon’un ve diğer tanrıların takipçileri olduğunu yazar. Cteias’a göre kırmızı göğüslü siyah kuştüylü grifonlar Hindistan dağları üzerinde bulunan saklı hazineyi korurlar. Ayrıca grifon Yunan’da Nemesis’le birleştirilir ve Dionysos’un şarap çanağının muhafızıdır.

Hayali bir varlık olan grifon kanatlı veya kanatsız aslan vücuduna genellikle kartal olan büyük kuş başına gagaya ve at veya eşek kulağına sahiptir. Korkulan saygı duyulan asil uyanık hızlı güçlü ve sadık gibi iyi nitelikleri yanında günahkar yırtıcı hasis vahşi obur ve gaddar gibi olumsuz özellikleri de vardır. Diğer karışık hayvanlar gibi yaşayıp çocuk yetiştiren ve ölen grifon kanatlarıyla kuş gibi uçup dört ayağıyla da yürüyebilir. Diğer bir çeşidi insan vücutlu kuş başlı ve kanatlı grifon-demon’ dur.

Grifonun ana yurdu Mezopotamya’dır ama Giritlilerin dini tasvirlerinde Miken’de ve Yunan dekoratif sanatlarında ve Mısır’da İran’da Anadolu’da ve Suriye’de önemli bir şekilde yer alır. Mezopotamya’da kuş benzeri memeli hayvanlar M.Ö. 4. binden beri bilinir. Uruk ve Cemdet Nasr dönemlerine ait olan Susa’dan silindir mühürler arasında bilinen tek grifon erkek aslan yelesiyle bir kuş kafasına sahiptir ve bu dönemin diğer yaratıkları gibi iz bırakmadan kaybolmuştur. Ur’dan bir silindir mühürde Akad’ların tahta tekerlekli savaş arabasında hava tanrısı görülür. Buradaki kanatlı kuyruklu ve ateş tıslayan ejderha pençeli yaratık Asur İmparatorluğu’nun sonuna kadar hava tanrısının yanındadır. Grifon savaş arabasını çeker ama savaşçı bir tip değildir.

Orta Asur sanatında çok popüler olan grifon–demon M.Ö. 883-859 yılları arasında hüküm süren Asurnasirpal’in sarayının özel kısımlarında kabartmalarda görülür. Nimrud’dan bir taş rölyefte grifon-demon temizlik için elinde bir kova ve kozalak taşır. Kabartmanın ortasındaki yazıtta kralın fetihleri yazılıdır. Asur saraylarının duvarlarında ve mühürler üzerindeki bu grifon-demon kutsal ağaçta bulunan hayati gücün korunmasıyla görevlidir. Bazen kral Tukilti-ninurta’nın mühründe olduğu gibi bu görevi krala nakledip onun arkasında durur. 3.Tiglatpleser’in (M.Ö. 744-727) Suriye’de saraylar yaptırmasından sonra Asur duvar resimleri Kuzey Suriye sanatından izler taşır.

Resimlerde ve kabartmalarda kapılarda muhafız yaratıklara yer verilir. Grifon ve grifon-demon muhafız görevini ellerinde tutmalarına rağmen daha az önemli durumlarda da -süsleyici unsur olarak- bulunurlar. Bu yaratığın Asur’da görevi açıkça anlaşılmadan önem kazanır.Asur’dan bir mühürdeki beş grifondan biri çift kartal başlıdır ve ateş solur. Diğer çift ayaklarıyla onların kanatlarını kaldırır. Dik duran komşu çift ise kanatlı bir güneş diskini kalkık kollarıyla desteklerler. İçlerinde yalnızca çift başlı yaratık insan vücutluyken (grifon-demon) diğerleri aslan vücutludur

Kültürlerdeki Yeri

Yunan kültüründeki griffonlar kuzeyde “Hyperborei (Bir zamanlar dünya üzerinde var olduğuna inanılan bir yer.)” yakınlarında veya doğuda “Hindistan” bölgesinde yaşayan yaratıklardır. Griffonlar genellikle altınların ve hazinelerin koruyucularıdır. Hun sanatında da oldukça fazla işlenmiş bir motif olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Diğer kültürlere benzer olarak tasvir edilmişlerdir. Genel olarak işlevleri benzerdir. Uzak doğu efsanelerinde de griffonlar kendilerine yer bulmuşlardır.

Bu efsanelerde geyik gibi boynuzlara sahiptirler. Bunun yanında başları ve bedenleri pullar ile örtülüdür. Aynı zamanda kartal pençeleri vardır ve dev bir ejder olarak ele alınır. Uzak doğu efsanelerine göre bu kutsal hayvanın görülmesi, zafer ve barış için mücadele etmek anlamına gelir. Macar mitolojisinde de Griff olarak anılan varlıklardır. Avrupa mitolojileri ile ortak olarak aslan başlı bir kuş olarak düşünülmüştür. Macarlara göre insan eti ile beslenen bir varlıktır.

Griffon Türleri Nelerdir ?

Griffonlar için iki farklı türünden söz edilmektedir. Bu iki farklı tür iki farklı evrim ya da eşleşme sonucu ortaya çıktığı varsayımlar arasında yer almaktadır. Türlerin ilki olan “Hipogrif” erkek bir griff ile dişi bir atın çiftleşmesi sonucu ortaya çıkar. Vücutları daha çok ata benzese de griffonları andırırlar. Kanatları vardır ve oldukça heybetlidirler. İkinci tür ise “Deniz Griffini” olarak bilinir. Bu mitolojik varlığın arka ayakları ve kuyruğu bir balığı andırır. Adından da anlaşılacağı üzere denizlerde bulunur.

Hakkında bu kadar çok efsane bulunan bu mitolojik varlık günümüzde bir çok efsane ya da filme konu olmuştur. Genel olarak bakıldığında hazine koruyucularıdırlar. Görenlere şans ya da mücadeleci bir ruh getirirler. Bunun yanında çok güçlü ve çok büyük varlıklardır. Güçlerinden aldıkları cesaret onları efsanelerde durdurulamaz varlıklara dönüştürmüştür.

👉 Öğrenci Gündemi’ni Instagram’dan Takip Etmek İçin Tıklayınız