Siber Suç Nedir? Siber Suçların Türleri Nelerdir?

Siber Suç Nedir? Siber Suçların Türleri Nelerdir?. Siber suç (Bilişim suçu) bilgisayarlar, internet ve diğer dijital teknolojiler aracılığıyla gerçekleştirilen suçları ifade eder. Bu tür suçlar genellikle bilgisayar korsanlığı, kimlik hırsızlığı, bilgisayar virüsleri, fidye yazılımları, sahtekarlık, çevrimiçi taciz, veri hırsızlığı ve diğer dijital ortamda gerçekleştirilen suçları kapsar.

Siber Suç Nedir?

Bilişim kelimesi; “insanların teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişimde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akılcı biçimde işlenmesi, bilginin elektronik cihazlarda toplanması ve işlenmesi bilimi” olarak açıklanmaktadır.

Bir bilişim sisteminin güvenliğini ve/veya buna bağlı verileri ve/veya kullanıcısını hedef alan ve bilişim sistemi kullanılarak işlenen suçlar “Bilişim Suçları” olarak adlandırılmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ve teknolojiye erişilebilirliğin artması ile birlikte bilişim sistemlerine yönelik suçların artması da kaçınılmaz hale gelmiştir. Eğitim, ticaret, iletişim, ulaşım, bankacılık işlemleri, kamu hizmetleri ve daha birçok iş bilgisayar ağı ile kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Ancak bu portalları kullanırken güvenlik önlemleri ne yazık ki yetersiz kalabiliyor. Tam da bu durumda fırsattan istifade etmeyi amaçlayan kötü niyetli kişiler tarafından insanlar mağdur olabilmektedir. Siber suçlar denilince sadece bilgisayar değil; pos makinesi, banka veya kredi kartı, cep telefonu vb. bilgisayar ağına bağlı çalışan cihazlarla işlenen suçlar olduğu söylenebilir.

Siber suçlara örnek verilecek olursa; toplum olarak en çok  finansal dolandırıcılık, banka hesap, kart bilgilerinin ele geçirilmesinden kaynaklı mağduriyetler yaşanmaktadır. Keza bunları takiben siber gasp diye adlandırılan, saldırı tehdidinde bulunarak para istenmesi, kişisel bilgilerin çalınması ve kullanılması diğer adıyla kimlik dolandırıcılığı, e-posta- internet dolandırıcılığı gibi çokça suç oluşturabilen eylemleri saymak mümkündür.

Siber Suçların Türleri Nelerdir?

Yaygın olarak bilinen bu suçların dışında birde daha farklı suç işleme yöntemleri kurgulanmaktadır. Bunlardan bazıları:

Truva Atı: Truva atı, görünüşte yararlı bir işlevi yerine getirdiği düşünülen ancak bunun dışında bilişim sistemine zarar verecek gizli kod da içeren bir programdır. Genellikle internette ücretsiz yazılım sağlayan web sitelerinde ya da elektronik posta yoluyla kullanıcılara ulaştırılmaktadır. Truva atı, sisteme bulaştıktan sonra, sistemin açılması ile beraber kendisini belleğe yükler ve sistem ağlarının açıklarını kullanarak, programı yerleştiren tarafın isteklerine cevap verir.

Salam Tekniği: Bu teknik çok fazla sayıda kaynaktan, çok az sayıda değerlerin transferini esas alır. Genel olarak, tekniğin uygulanmasında Truva atı programları kullanılır. Bu yöntem özellikle bankacılık alanında kullanılır. Bilişim sistemleri ile hesap edilen bankacılık alanındaki değerlerin çarpımları sonucu ortaya çıkan değerler çok basamaklı olmasına karşın, bu değerler uygun bir basamağa kadar yuvarlanır. Yuvarlama sonucu çıkan rakam, belli bir hesaba gönderilir. Bu sayede hesaplarda fark edilemeyecek değişiklikler olur. Ancak bir hesap için çok değersiz görünen bu değerlerin, alternatif bir hesaba aktarılması durumunda toplanan miktarlar büyük yekün oluşturmaktadır.

Ağ Solucanları: Ağ solucanları, herhangi bir kullanıcı müdahalesine ihtiyaç duymadan kendi kendini çalıştırabilen ve kendisi bir kopyasını ağa bağlı olan diğer bilişim sistemlerine de kopyalayabilen bir programdır. Fakat ağ solucanları, bilgisayar virüsleri gibi sisteme zarar verme zorunluluğu olmadan da sistemin içinde dolaşabilmektedir.

Bilgisayar Virüsleri: Bilgisayar virüsleri işletim sisteminin ve makine dilinin verdiği olanaklar kullanılarak yazılan, kendi kendisini çoğaltabilen, kopyalarını çeşitli yöntemlerle başka bilişim sistemlerine ulaştırarak bu sistemleri de etkileyebilen yazılımlardır. Bilgisayar virüsleri, yazılımdan yazılıma, dosyadan dosyaya, sistemden sisteme kolaylıkla kopyalanabilmektedir. Bu kopyalanma işlemine günlük kullanımda “virüs bulaşması” denilmektedir. Sistemleri veri depolama üniteleri başta olmak üzere kullanılamaz hale getirebilen bilgisayar virüsleri, bulaştıkları bilişim sisteminde bulunan yazılımları çökerterek, sisteme olası en fazla zararı verecek şekilde tasarlanmışlardır.

İstem Dışı Alınan Elektronik İletiler (Spam): Spam teknik olarak, internet üzerinde aynı mesajın yüksek sayıdaki kopyasının, bu tip bir mesajı alma talebinde bulunmamış kişilere, zorlayıcı nitelikte gönderilmesi olarak ifade edilebilir. Spam, genellikle bir ürünün reklamı, pazarlanması veya sosyal içerikli bir mesajın dünya çapında kitlelere ulaştırılması amacı ile kullanılır.

Siber suçlarda hedef kişi olabileceği gibi, kişinin malvarlığı veya bir sistemin kendisi de olabilir. Örneğin bir sisteme girerek verileri silme, kopyalama, şifreleme, ele geçirme, veri ekleme veya sistemin kullanımını engelleme, özel hayatın gizliliğini deşifre etme, üçüncü kişilerle paylaşma ve buna benzer eylemlerin izinsiz olarak ihlal etme siber suçları oluşturmaktadır.

---

Siber Suçların Cezaları

Bilişim Suçları 5237 sayılı TCK onuncu bölümde Bilişim Alanında Suçlar Başlığı altında düzenlenmiştir. Ayrıca Bilişim suçları kapsamında olan TCK dokuzuncu bölümde de Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar başlığı altında bu suçları bağlayan kanun hükümleri yer almaktadır.

Bilişim Sistemine Girme

Madde 243:

-Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.

-Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.

-Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

-(Ek: 24/3/2016-6698/30 md.) Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri nakillerini, sisteme girmeksizin teknik araçlarla hukuka aykırı olarak izleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

---

Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme

Madde 244:

-Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

-Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

-Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

-Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

---

Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması

Madde 245:

-(Değişik: 29/6/2005 – 5377/27 md.)  Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

-Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veyakabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

-Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

-Birinci fıkrada yer alan suçun;

-Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın, aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.

-(Ek: 6/12/2006 – 5560/11 md.) Birinci fıkra kapsamına giren fiillerle ilgili olarak bu Kanunun malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır.

---

Yasak Cihaz Veya Programlar

Madde 245/A- (Ek: 24/3/2016-6698/30 md.) :

-Bir cihazın, bilgisayar programının, şifrenin veya sair güvenlik kodunun; münhasıran bu bölümde yer alan suçlar ile bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenebilen diğer suçların işlenmesi için yapılması veya oluşturulması durumunda, bunları imal eden, ithal eden, sevk eden, nakleden, depolayan, kabul eden, satan, satışa arz eden, satın alan, başkalarına veren veya bulunduran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

---

Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması

Madde 246:

-Bu bölümde yer alan suçların işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

---

Kişisel Verilerin Kaydedilmesi

Kişilerin siyasî, felsefî veya dinî görüşlerine, ırkî kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlâkî eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse,TCK madde 135 / 1.  fıkra hükmüne göre altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

---

Verilerin Hukuka Aykırı Olarak Verme Veya Ele Geçirme

Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (TCK madde 136)

(Ek:17/10/2019-7188/17 md.) Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.

---

Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması

Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması TCK madde 133 de

-Kişiler arasındaki alenî olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi, iki aydan altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

-Katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

-Yukarıdaki fıkralarda yazılı fiillerden biri işlenerek elde edildiği bilinen bilgilerden yarar sağlayan veya bunları başkalarına veren veya diğer kişilerin bilgi edinmelerini temin eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu konuşmaların basın ve yayın yoluyla yayınlanması hâlinde de, aynı cezaya hükmolunur şeklinde düzenlenmiştir.

---

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçuna örnek olarak; bir kimsenin müstehcen fotoğraf veya videolarının internet ortamında üçüncü kişilerle paylaşılması, yayınlanması veya yayılması verilebilir. Bu ve buna benzer suçalar TCK madde 134 de iki fıkra halinde ele alınmıştır.

-Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlâl eden kimse, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

-Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır.

---

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal

Türk Ceza Kanununda haberleşmenin gizliliğini ihlal eden suçlar madde  132 de düzenlenmiştir.TCK madde 132:

-Kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu gizlilik ihlali haberleşme içeriklerinin kaydı suretiyle gerçekleşirse, verilecek ceza bir kat artırılır.

-Kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

-Kendisiyle yapılan haberleşmelerin içeriğini diğer tarafın rızası olmaksızın hukuka aykırı olarak alenen ifşa eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (Ek cümle: 2/7/2012-6352/79 md.) İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

Ayrıca TCK madde 132, 133, 134, 135 ve 136 kapsamında Nitelikli Haller başlığı adı altında 137. madde de hükme gidilmiştir. Bunlar:

• Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,
• Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

şeklinde kanunda yer almaktadır.

Bunların dışında verileri yok etmeme de Bilişim suçlarını oluşturmaktadır. TCK ve CMK kapsamında ”Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir.” (TCK m. 138)

Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

Yine bu şuçların soruşturulması ve kovuşturulması da; ”Kişisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme ve verileri yok etmeme hariç, bu bölümde yer alan suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır.” şeklinde Türk Ceza Kanunu Madde 139’da yer almaktadır.

---

Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması

Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. (TCK madde 140)

---

İlginizi Çekebilir 👇

👉 Yargıtay Kararlarına Göre Hakaret Sayılmayan Kelimeler

👉 Öğrenci Gündemi’ ni İnstagram’dan Takip Etmek İçin Tıklayınız