Google’da Doodle Olan Nüzhet Gökdoğan Kimdir? Nüzhet Gökdoğan Hayatı ve Biyografisi
Google’da Doodle Olan Nüzhet Gökdoğan Kimdir? Nüzhet Gökdoğan Hayatı ve Biyografisi. Türkiye’nin ilk kadın gökbilimcisi olan Nüzhet Gökdoğan Google’ da doodla olduktan sonra en çok merak edilen isimler arasında yer aldı. Gelin birlikte Nüzhet Gökdoğan hakkında tüm merak edilenleri öğrenelim.
Nüzhet Gökdoğan Kimdir?
Türk gök bilimci ve akademisyen olan Nüzhet Gökdoğan Google’ da Doodle olması sonrasında arama motorlarında en çok araştırılan isimler arasında yer aldı. Asıl adı Hatice Nüzhet Gökdoğan’dır ve 1910 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Aslında Nüzhet Gökdoğan Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk bilim kadınlarındandır ve “Türkiye’nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın dekanı” olarak bilinir.
2003 yılında hayatını kaybeden Nüzhet Gökdoğan yaşamı boyunca bir çok başarılı projeye imza atmıştır. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi kayıtlarındaki bir numaralı doktora tezinin sahibidir ve Fakülte’deki Astronomi Kürsüsü’nde görev yapan ilk Türk doçent olan Gökdoğan, 1954-1956 ve 1978-1980 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yaptı.
Özel hayatından kısaca bahsedecek olursak; Bayındırlık Bakanlarından siyasetçi Ali Mukbil Gökdoğan’ın eşi, Cumhuriyet tarihinin ilk kadın keman profesörü Gönül Gökdoğan’ın annesidir. Eğitim hayatına değinecek olursak; yatılı olarak okuduğu Erenköy Kız Lisesi’nden 1928 yılında mezun olduktan sonra devlet bursu kazanarak matematik-fizik lisansı yapmak üzere Fransa’ya gönderildi. Lyon Kız Lisesi’nde Fransızca öğrendikten sonra Erkek Lisesi kısmına geçerek matematik ağırlıklı bir öğrenim gördü..
Eğitimine 1932’de Lyon Üniversitesi’nde devam eden Nüzhet Gökdoğan burada matematik lisansını tamamladı. Ardından ise 1933 yılında Paris Üniversitesi’nde fizik öğrenimi görmeye başladı ve Paris Gözlemevi’nde staj yaptı ve sonrasında Türkiye’ ye geri döndü.
Bunun üzerine İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde Astronomi Enstitüsü’ne ilk Türk doçenti olarak atandı. Üniversite bahçesine gözlemevi kurulması çalışmalarına katıldı. 1936’da Yüksek Mühendis Mektebi’ne (İstanbul Teknik Üniversitesi) müderris muavini olarak atandı ve bu kurumun ilk kadın çalışanı oldu. 1946 yılına kadar matematik doçenti olarak görevini sürdürdü..
Nüzhet Gökdoğan Hayatı ve Biyografisi
Hayatı boyunca eğitime önem veren ve başarılarla dolu bir kariyer ile devam eden Gökdoğan; 1937’de İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doktora tezini tamamladı. Bu tez, fakülte kayıtlarında “bir” numaralı tez olarak kayıtlıdır. Yüksek Mühendislik Mektebi’nde iken tanıştığı Mukbil Gökdoğan ile 1938’de evlendi. Bu evlilikten kızı Gönül (1941) ve oğlu Ömer Can (1946) dünyaya geldi..
1940 yılında doçent unvanını aldı. Aynı yıl William Marshall Smart’ın Spherical Astronomy adlı eserini Kürevî Astronomi adıyla Türkçeye çevirdi[4] 1948 yılında profesör unvanın aldı.
Türk Matematik Derneği’nin (1948), Türk Kadınlar Derneği’nin (1949) kurucuları arasında yer aldı. Çeşitli dönemlerde Türk Kadınlar Derneği’nin başkanlığını yürüttü. 1954 yılında birkaç astronom ile birlikte kurduğu Türk Astronomi Derneğinin başkanlığını 20 yıl boyunca sürdürdü..
1951-1952 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri’nin Michigan eyaletine gitti. Ann Arbos ve McMathHulbert gözlemevlerinde ve Wilson Dağ Gözlemevi ile Palomar Dağı Gözlemevi’nin merkezinin bulunduğu Pasedena’da çalıştı.
23 Haziran 1954’te İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığına seçildi. Türkiye’nin ilk kadın dekan olarak iki yıl bu görevi sürdürdü. 1958 yılından itibaren 22 yıl Astronomi Kürsüsü başkanlığı yaptı. Bölüm Başkanlığı süresince Fransa’da Meudon ve Nice, İsviçre’de Basel, İtalya’da Asiago Rasathaneleri ile ortak araştırma programları geliştirdi. Aralık 1971’de Astronomi kürsüsünde Türk ve Balkan astronomların katıldığı “Keppler Sempozyumu”nu düzenledi.
1978’de ikinci kez dekan seçildi. Eylül ayında Silivri’de II. Ulusal Astronomi Kongresi’ni düzenledi. Bu Kongre, 1997’de kurulan Ulusal Gözlemevi fikrinin gündeme geldiği ve tartışılmaya başlandığı çok önemli bir toplantı oldu.
Gökdoğan, 1980’de dekanlık ve bölüm başkanlığı görevlerini sürdürmekte iken emekli oldu. Akademik yaşamı boyunca 6 ders kitabı çevirdi; 3 ders kitabı yazdı; 13 bilimsel makalesi yayınlandı. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin kurulmasında ilk adımların atılışında rol oynadı. 24 Nisan 2003 tarihinde hayatını kaybetti. Cenazesi, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda defnedildi.
Vikipedi Nüzhet Gökdoğan
