Emes Hastalığı Nedir? Emes Hastaları Ne Kadar Yaşar?
Emes Hastalığı Nedir? Emes Hastaları Ne Kadar Yaşar? MS ya da Multiple Skleroz olarak bilinen bu hastalık, beyindeki ve omurilikteki sinir hücrelerinde tahribata yol açan kronik bir hastalıktır. Bu hasar sinir sisteminin konuşma yetisiyle ilgilenen kısımlarını etkiler ve fiziksel, zihinsel, bazen psikiyatrik sorunlar gibi çeşitli belirtilerle semptomlara rastlanır.
Emes Hastalığı Nedir?
Bu hastalık görme, denge, kas kontrolü ve temel vücut fonksiyonlarında sorunlara yol açabilir. Hastalığın etkileri hastadan hastaya değişiklik göstermektedir. Bazı hastalar hafif semptomlar gösterir ve tedaviye ihtiyaç duymazlar, bazıları ise günlük işlerini bile yapamaz hale gelebilirler.
Bağışıklık sistemi “miyelin” adı verilen, sinir hücrelerinin etrafını sararak onları koruyan yağlı dokuya saldırmaya başladığı zaman MS hastalığı ortaya çıkar. Eğer bu miyelin kılıf olmazsa sinir hücreleriniz zarar görmeye başlar. Yara dokusu gelişebilir.
Bu hasar da beyninizin sinir hücrelerinizle gönderdiği sinyalleri düzgün bir şekilde gönderememesine yol açar. Sinir hücreleriniz doğru bir şekilde çalışmadığı için hareketlerinizde ve duygularınızda sorunlar yaşarsınız.
İlk belirtiler genellikle 20 ila 40 yaşları arasında görülmeye başlar. Birçok MS hastası ataklar yaşar ve bu ataklar yaşanan semptomların kötüleşmesine sebep olur. Geçtiğimiz yıllarda bilim adamları hastalığın etkilerini azaltmak ve atakları önlemek için birçok yeni tedavi yöntemi geliştirmiştir.
MS Hastalığının Görülme Sıklığı
Ekvator bölgesinden uzaklaştıkça hastalığın görülme sıklığı artmaktadır. Ancak bazı istisnalar da bulunmaktadır. Bu istisnalara örnek olarak Ekvator’dan uzakta yaşayan ve düşük risk altında olan Samiler, Kızılderililer, Hutteriteler, Maoriler, İnuitler gibi bazı etnik gruplar gösterilebilir.
Ayrıca Ekvator’a yakın yaşamasına rağmen yüksek risk altında olan Sardinyalılar, Sicilyalılar, Filistinliler ve Parsiler gibi etnik gruplar da bulunmaktadır. Bu coğrafi dağılımın sebebi henüz tam olarak bilinmemektedir.
MS hastalığı kuzey Avrupalı topluluklarda daha sık görülmektedir. Bunun sebeplerinden biri ise güneşe maruz kalma oranının azlığı olabilir. Yeterli güneş ışığına maruz kalınmadığında D vitamini üretimi yavaşlar.
MS Hastalığı Kimlerde Görülür?
• Soğuk iklimlerde yaşayan bireylerde
• Ailesinde MS geçmişi olan bireylerde
• Bağışıklık sistemine bağlı bazı genlere sahip olan bireylerde
• Kuzey Avrupalı bireylerde
• Kadınlarda (Kadınlarda MS görülme sıklığının üç katı kadardır.)
• 15 – 60 yaş arası bireylerde
• Sigara içen bireylerde
MS Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın belirtileri merkezi sinir sisteminin hangi bölgesinin etkilendiğine bağlı olarak değişebilir. Belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterdiği gibi aynı kişide zaman içinde farklı belirtiler de gösterebilmektedir.
En yaygın belirtisi hissizliktir. Bununla birlikte MS halsizlik, karıncalanma, koordinasyon zayıflığı, titreme, kas sertleşmesi, konuşma bozukluğu, duygusal durumda değişiklik, yorgunluk, görme bozukluğu, denge problemleri, bağırsak ya da mesane sorunları, istemsiz hızlı görme (nistagmus), yürümede bozukluk, cinsel işlev bozuklukları, hafıza kaybı, ısıya hassasiyet, vücut ısısında yükselme gibi belirtilerle de ortaya çıkabilir.
MS hastaları bu belirtilerin tamamını yaşamaz ama her hastada farklı belirtilerle ortaya çıkar.
MS Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
MS hastalığına tam olarak neyin sebep olduğu bilinmemektedir. Ancak bilim insanları hastalığın gelişiminde rol oynayan dört etken olduğuna inanmaktadır:
1. Bağışıklık
Bağışıklık sisteminde açığa çıkan bazı fonksiyon bozukluklarının MS hastalığına sebep olduğu bilinmektedir. Ancak bu bozuklukları neyin tetiklediğine dair net bir bilgi bulunmamaktadır.
2. Genetik
MS hastalığında bazı genlerin önemli bir rol oynadığına inanılmaktadır. Ailesinde MS geçmişi bulunan bireylerin MS hastalığına yakalanma oranları daha yüksektir.
3. Coğrafi Sebepler
Ekvatordan uzak, güneş ışığının bol olmadığı ve D vitamininin alınamadığı bölgelerde hastalığın daha sık görüldüğü anlaşılmıştır. D vitamini bağışıklık sisteminin işleyişine faydalıdır. Bu sebeple D vitaminindeki bir azalmanın hastalığı tetikleyebilecek olduğu düşünülmektedir ancak bu ilişki kanıtlanmamıştır.
4. Enfeksiyonlar
Araştırmacılar bazı virüs ve bakterilerin MS hastalığına sebep olduğunu düşünmektedir. Virüslerin iltihaplanmaya sebep olarak miyelin dokusunda tahribata yol açtığı bilinmektedir. Bu sebeple virüslerle MS hastalığı arasında bir bağ kurulabilir.
MS ile ilişkisi olduğu düşünülen ve araştırılan virüslerden bazıları kızamık virüsü, human herpes virüsü ve Epstein-Barr virüsüdür.
MS Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
MS hastalığı için şu anda bilinen bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak hastalığın semptomlarını ilaç tedavisi ve bazı diğer tedavi yöntemleri ile hafifletebilmek mümkündür.
MS hastalığının tedavisi hastanın gösterdiği semptomlara ve yaşadığı zorluklara göre değişkenlik gösterebilir. Bunların bazıları şunlardır:
• MS ataklarının tedavi edilmesi (steroidli ilaçların kullanımı)
• Belli başlı MS semptomlarının tedavi edilmesi
• Atakların sayısını azaltmak için tedavi
MS belirtileri ve semptomlarına yönelik tedaviler şunlardır:
• Kas gevşeticiler
• Halsizliği giderici ilaçlar
• Ağrı kesici, antidepresan, cinsel bozukluk giderici ve bağırsak ile mesane düzenleyici ilaçlar
MS Hastalığında Uygulanan Tedavi Şekilleri Nelerdir?
1. Atak tedavisi.
2. Semptomatik tedavi yöntemleri.
3. Koruyucu tedaviler.
4. Diğer tedaviler.
MS Kalıtsal Bir Hastalık mıdır?
MS doğrudan doğruya kalıtsal değildir, bununla birlikte bazı çalışmalar ailesel eğilimin var olduğunu ortaya çıkarmışlardır. Bu durum kardeşlerin veya diğer yakın akrabaların hastalığı geliştirmelerinin bir ölçüde daha muhtemel olduğu anlamına gelmektedir.
Bununla birlikte, MS’i olan kişilerin yüzde 80’inde MS’i olan yakın bir akraba görülmemektedir.
Stres MS Hastalığını Kötüleştirir mi?
Stresin MS’e neden olduğuna veya MS hastalığını kötüleştirdiğine ilişkin net bir kanıt yoktur. Ancak yine de MS hastalarının stresten uzak durması ve motivasyonlarını yüksek tutması önerilir.
👉 Öğrenci Gündemi’ni Instagram’dan Takip Etmek İçin Tıklayınız
